Wpływ niedoborów składników mineralnych na szumy uszne.

1. Wstęp – co dowiesz się z artykułu?

W tym artykule uzyskasz informacje o:

Definicji składników mineralnych i ich podział.
Jaki może mieć na szumy uszne niedobór w organizmie magnezu, cynku, potasu, selenu i żelaza.
Jaki wpływ mają te pierwiastki na organizm ludzki, ich dawkowanie, działania uboczne i interakcje z innymi lekami.
Publikacjach książkowych, które bardziej szczegółowo opisują wybrane składniki mineralne.
Przykłady sklepów internetowych, w których można nabyć niektóre składniki mineralne.

Jest to kolejna próba leczenia szumów usznych. Niestety ta metoda nie gwarantuje, że pozbędziesz pozbędziesz się tej dolegliwości. Na leczenie tinnitus -a może mieć wpływ np: przyczyna jego powstania, rodzaj słyszanego dźwięku, czas jego trwania, itd.

2. Co to są składniki mineralne?

Składniki mineralne to pierwiastki chemiczne, które są niezbędne w prawidłowym funkcjonowaniu całego organizmu. W ustroju występują zazwyczaj w postaci różnych związków chemicznych (np. soli). W organizmie człowieka występuje około 60 pierwiastków, które stanowią około 4% masy ciała dorosłego człowieka. Ponad połowa z nich uznawana jest niezbędna dla życia. Składniki mineralne dzielimy na makroelementy i mikroelementy. Do makroelementów zalicza się: wapń, fosfor, potas, magnez, sód, chlor, siarka, azot, wodór, tlen, węgiel. Natomiast do mikroelementów zaliczamy np: żelazo, cynk, miedź, mangan, fluor, selen, chrom. Tą grupę obejmują też pierwiastki ultraśladowe np. nikiel, molibden. Przyjmuje się, że wszystkie makroelementy są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Inaczej wygląda sytuacja z mikroelementami, gdyż niektóre w nadmiarze są toksyczne. Niestety organizm ludzki nie jest w stanie sam wytworzyć składników mineralnych. Dlatego muszą być one dostarczone z zewnątrz¹. Ich niedobór może powodować lub nasilać szumy uszne².

3. Charakterystyka tych składników mineralnych, których niedobór może wywoływać lub nasilać szumy uszne

3.1. Magnez

W literaturze medycznej często określany jest pierwiastkiem życia. Wynika to z tego że, pełni wiele funkcji w organizmie³. Bierze udział w ponad 600 procesach metabolicznych takich jak wytwarzanie energii, regulacja ciśnienia krwi czy reakcje nerwowe⁴. Ponadto jest aktywatorem ponad 300 enzymów, odpowiedzialnych na przykład za produkcję białek i kwasów nukleinowych: DNA, RNA. Magnez jest również istotny w procesach termoregulacji, mineralizacji kości, kontroli poziomu glukozy we krwi⁵. Wielu publicystów uważa że jego niedobór może wywoływać lub nasilać szumy uszne. Może to wynikać z faktu, że magnez reguluje napięcie naczyń krwionośnych i zapewnia prawidłowe działanie układu nerwowego i emisji sygnałów podczas procesów słyszenia. Stwierdzono, że zapobiega szybkiej utracie słuchu podczas ekspozycji na hałas⁶. Doktor Michael Seidman napisał artykuł zatytułowany : „Leki stosowane w leczeniu zaburzeń ucha wewnętrznego” (Medicines to Treat Inner Ear Disorders”). Pisze w nim między innymi: „Zmniejszony dopływ krwi powoduje znaczne obciążenie tkanki nerwowej (ucha wewnętrznego), powodując produkcję wolnych rodników. Nagromadzenie wolnych rodników poważnie uszkadza ucho wewnętrzne i inne tkanki”. Magnez chroni nerwy w uchu wewnętrznym i jest silnym inhibitorem glutaminianu. Glutaminian jest neuroprzekaźnikiem, wytwarzanym w wyniku działania fal dźwiękowych na komórki rzęsate w uchu wewnętrznym. Nieregulowana produkcja glutaminianu przy częstotliwościach dźwięku, dla których nie ma stymulacji zewnętrznej, może powodować szumy uszne^7.

LEK Magne B6 Forte

Cytrynian magnezu (100 mg) i witamina B6 (10 mg)

100 szt.

Suplement – Magnez B6 activ 1 saszetka zawiera m.in: 375 mg cytrynianu magnezu; 600 mg potasu; 5 mg witaminy B6

Ten makroelement pobudza w działaniu witaminę D ( o możliwym wpływie niedoboru witaminy D na szumy uszne znajdziesz więcej informacji tu). Możesz mieć dobry poziom tej witaminy, ale może ona nie działać jeśli będzie niedomiar magnezu. Ten minerał rozszerza naczynia krwionośne i ma działanie przeciwzapalne, może zapobiec niedrożności naczyń. Wiele osób wraz dzwonieniem w uszach lub głowie cierpi na bóle głowy. Tym pierwiastkiem można leczyć migrenę, nie tylko profilaktycznie, ale także gdy jest ona aktywna⁸. Ten składnik mineralny wpływa także na nastrój danej osoby. Jego niedobór wiąże się z większym ryzykiem wystąpienia stresu, lęku depresji i innych chorób psychicznych ⁹. Jaki magnez wybrać? Na rynku bardzo duża ilość tego środka spożywczego. Można kupić przynajmniej 10 odmian magnezu. Są to: cytrynian magnezu, tlenek magnezu, chlorek magnezu, mleczan magnezu, jabłczan magnezu, taurynian magnezu, L-treonian magnezu, orotan magnezu, glicynian magnezu, siarczan magnezu. Wybór zależy od zapotrzebowania i dolegliwości. Należy też zwrócić w składzie na ilość jonów magnezu. Patrząc pod kątem szumów usznych można polecić:

cytrynian magnezu najlepiej wchłaniany przez organizm (depresja, stany lękowe, zaparcia)
mleczan magnezu ( według wstępnych badań może być pomocny w leczeniu depresji, stanów lękowych);
jabłczan magnezu (zmęczenie – potrzebne dalsze badania)
L-treonian magnezu, – (korzystny dla mózgu, depresja i stany lękowe, reguluje ciśnienie i poziom cukru we krwi- potrzebne dalsze badania)
Orotan magnezu – ze względu na cenę jest najdroższy, stosowany często przez sportowców, (wspomaga serce, dodaje energii, zaangażowany w budowę materiału gnetycznego w tym DNA)
glicynian magnezu (wspomaga serce i jakość snu, depresja, stany lękowe, napięte mięsnie, stany zapalne – potrzebne dalsze badania)¹⁰

Dawkowanie. Zgodnie z polskimi normami dzienne spożycie magnezu dla osób dorosłych jest uzależnione od płci . Dla kobiet wynosi 310-320 mg (dla kobiet w ciąży 360 mg), zaś dla mężczyzn norma wynosi 400 – 420 mg . Naturalnym źródłem tego makroelementu są rośliny strączkowate, orzechy, ziarna słonecznika, zielone warzywa liściaste, migdały. Skutki przedawkowania – może doprowadzić do obniżenia ciśnienia krwi, trudności z oddychaniem a w skrajnych przypadkach do zatrzymania akcji serca. Natomiast gdy dawka będzie często nieznacznie przekraczana może pojawić się biegunka nudności zaczerwienienie twarzy, niedrożność jelit, skurcze brzucha.¹¹ Interakcje z innymi lekami, suplementami, żywnością spożywanie magnezu może osłabić działanie niektórych leków przeciwbakteryjnych (np. doksycyklina) i warfaryny. Nie należy zażywać ich w tym samym czasie. Natomiast wchłanianie tego pierwiastka zakłócają bisfosfoniany stosowane w leczeniu osteoporozy. Wpływ na poziom magnezu w organizmie mogą mieć także zażywane równocześnie preparaty cynku, wapnia i żelaza¹²

Więcej informacji o magnezie znajdziesz w książkach:

Księgarnia: Booktime

2. Księgarnia: Taniaksiążka.pl

3.2. Potas

Odpowiedni poziom potasu jest ważny dla organizmu, dostarcza komórkom składników odżywczych, równocześnie wpływa na usuwanie zbędnych produktów przemiany materii. Oprócz tego bierze udział w spalaniu białek i węglowodorów oraz pobudza wydzielanie insuliny. Jest to pierwiastek, który poprawia koncentrację i zdolność myślenia¹³. Wpływa też na prawidłowe przekształcenie dźwięków w impulsy nerwowe, które są przekazywane do mózgu. Poziom tego makroelementu w uchu wewnętrznym zmniejsza się wraz z wiekiem, co może wiązać się ze stopniową utratą słuchu¹⁴. Potas wpływa też na prawidłowe funkcjonowanie układu krążenia ponieważ normalizuje rytm pracy serca i ciśnienie krwi. Naturalnym źródłem jego występowania są banany, pomidory, ziemniaki seler. Dawkowanie: Jeśli producent lub lekarz nie zalecił inaczej osoba dorosła powinna spożywać 2000 -4000 mg potasu. Objawy nadmiaru potasu (hiperkaliemia) występują rzadko, gdyż organizm go wydala. Z taką sytuacją można się spotkać w zaawansowanych chorobach nerek lub w wyniku nadmiernej suplementacji tego pierwiastka. Hiperkaliemia objawia się między innymi zwolnioną akcją serca, spadek masy mięśniowej oraz drętwienie lub mrowienie kończyn.¹⁵

Pacjenci powinni najpierw skonsultować się z wykwalifikowanymi pracownikami służy zdrowia w celu uzyskania informacji dotyczących tych suplementów i leków, oraz czy mogą je stosować. Nie wszystkie suplementy są skuteczne i nie działają na każdą osobę tak samo. Ponadto mogę spowodować niepożądane skutki uboczne i /lub przeciwdziałać istniejącym terapiom lekowym. Suplement diety nie ma właściwości leczniczych. Suplement diety jest środkiem spożywczym, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety.

3.3. Cynk (Zn)

Cynk ogrywa istotną rolę w codziennym funkcjonowaniu organizmu. Ma wpływ na ponad 300 enzymów i wchodzi w skład 80 z nich. Oddziałuje na strukturę części białek ,DNA, wchłanianie witamin (zwłaszcza witaminy A) i uczestniczy w procesie podziału komórek. Przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego i hormonalnego. Bierze udział w metabolizmie węglowodanów i kwasów tłuszczowych. Odpowiada za odczuwanie smaku i zapachu. Odgrywa ważną rolę w syntezie insuliny i układu rozrodczego. Ponadto ten mikroelement wzmacnia układ immunologiczny i chroni organizm przed działaniem wolnych rodników. Wspomaga pamięć, umysł a nawet wzrok¹⁶ Ucho wewnętrzne zawiera duże stężenie cynku (Budowa ucha patrz tu). Wiele badań klinicznych dowiodło korelację niedoboru cynku a szumem usznym i niedosłuchem czuciowo – nerwowym. Ta ostatnia wymienna nazwa, jest używana do wskazania patologicznej zmiany struktur w obrębie ucha wewnętrznego lub nerwu słuchowego. Jedno z doświadczeń dowiodło, że „Dzięki suplementacji cynku u pacjentów z niewielkim jego niedoborem, nastąpiła poprawa w zakresie szumów usznych i niedosłuchu czuciowo- nerwowego u około 1/3 osób w podeszłym wieku”. Natomiast inne badanie kliniczne wykazało, że suplementacja cynku w dawce 34-58 mg przez okres dwóch tygodni spowodowała „(…) znaczne zmniejszenie skali liczbowej (szumów usznych)”. Z kolei badanie przeprowadzone we Francji z zastosowaniem cynku wykazało „[…] pozytywne wyniki u około 52% przypadków: u 15% nastąpiła znaczna poprawa a u 37 % nastąpiła niewielka poprawa objawów… [jest] bardziej skuteczny w typach szumów o charakterze ciągłym niż w innych rodzajach”. W 2003 roku w czasopiśmie Otology and Neurotology opublikowano wynki badań klinicznych przeprowadzonych w Turcji. Stwierdzono w nich, że dzienna dawka 50 mg jest bardzo pomocna w zmniejszaniu szumu w uszach¹⁷.

Dawkowanie – zgodnie z polskimi normami zalecane dzienne spożycie Zn dla osób dorosłych wynosi:

kobiety – 8 mg
mężczyźni 11 mg
kobiety w ciąży 11-12 mg
kobiety karmiące 12-13 mg¹⁸.

Jest to dawka wiele razy mniejsza niż w przedstawionym powyżej badaniu klinicznym. Dlatego nie należy zażywać 50 mg cynku dziennie bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą. Najlepiej spożywać go na czczo 2 godziny przed posiłkiem lub wieczorem przed snem¹⁹. Naturalnymi źródłami Zn są produkty pochodzenia zwierzęcego takie jak mięsa, jaja, ostrygi, ryby. Występuje on też, choć w mniejszym stopniu w nasionach słonecznika, pestkach dyni, otrębach pszennych i kiełkach pszenicy²⁰. Skutki przedawkowania – jeśli będziemy długotrwale przyjmowali z suplementów zbyt duże ilości cynku mogą wystąpić: zaburzenia odporności, spadek stężenia cholesterolu HDL rozwój choroby Alzheimera. Odnotowano także niedobory miedzi, co może spowodować choroby neurologiczne lub zwiększać ryzyko niedokrwistości. Do objawów ciężkiego zatrucia cynkiem zalicza się: nudności, bóle brzucha, utrata apetytu, biegunka i bóle głowy²¹. Interakcje podczas suplementacji Zn nie należy spożywać go równocześnie z:

wapniem (zmniejsza wchłanianie cynku),
żelazem (zakłócają absorpcję żelaza i hamują wchłanianie cynku);
alkoholem (utrudnia wchłanianie i zwiększa jego wydalanie z moczem)
Kwasem chlorogenowym (występujący w kawie) utrudnia wchłanianie cynku
niektórymi antybiotykami (np. ciprofloksacyny, enoksacyny, norfloksacyny, tetracykliny)
diuretykami – długotrwałe stosowania może zwiększać wydalanie cynku z moczem.
Kwasem walproinowym (może powodować zwiększenie zapotrzebowania na cynk)²².

Pacjenci powinni najpierw skonsultować się z wykwalifikowanymi pracownikami służy zdrowia w celu uzyskania informacji dotyczących tych suplementów i leków, oraz czy mogą je stosować. Nie wszystkie leki i suplementy są skuteczne i nie działają na każdą osobę tak samo. Ponadto mogę spowodować niepożądane skutki uboczne i /lub przeciwdziałać istniejącym terapiom lekowym. Suplement diety nie ma właściwości leczniczych. Suplement diety jest środkiem spożywczym, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety.

3.4. Żelazo (Fe)

Według szacunków około 1.5-1,8 mld osób na świecie ma niedokrwistość z powodu niedoboru żelaza. Z danych przedstawionych z 2019 roku, w Polsce na anemię cierpi 18% dzieci w wieku od 6 miesięcy do 5 lat. Żelazo jest ważne dla organizmu, gdyż jest podstawowym składnikiem hemoglobiny – białka czerwonych krwinek. Hemoglobina transportuje tlen z płuc do tkanek organizmu. Ponadto Fe wchodzi w skład innego białka – mioglobiny, która umożliwia magazynowanie tlenu w mięśniach. Ten mikroelement ma też wpływ na wydolność systemu odpornościowego wspomagając go w walce z wirusami i bakteriami. Ponadto metabolizuje cholesterol i sprzyja detoksykacji szkodliwych substancji w wątrobie²³. Wśród objawów niedokrwistości wymienia się też osłabienie, szybkie męczenie się , problemy z koncentracją i uwagą, bóle i zawroty głowy, zaburzenia rytmu serca²⁴ Badania przeprowadzone w Chinach wykazało niedobór żelaza u 61% osób z nagłą utratą słuchu. Kolejne badanie, które zostało opublikowane w Otolaryngology, Head Neck Surgery potwierdziło bezpośredni związek między nagłą utratą słuchu a niedoborem tego pierwiastka. Natomiast witryna internetowa University of Maryland wymienia powstawanie tinnitusa jako efekt uboczny niedoboru Fe lub niedokrwistości. W innym raporcie zaś dowiadujemy się, że pulsujący szum w uszach jest objawem niedokrwistości. Niedokrwistość wywołuje mniejszą lepkość krwi, przez to zwiększa jej prędkość przepływu powodując pulsacyjny szum w uszach²⁵. Ślimak, który wchodzi w skład układu słuchowego, jest bardzo zależny od ilości tlenu dostarczanego przez krew. Gdy nie dociera tam odpowiednia ilość tlenu, mózg otrzymuje mniej bodźców słuchowych. Może dojść z tego powodu do ubytku słuchu²⁶.

Dawkowanie żelaza

Najlepiej spżywać Fe mędzy posiłkami lub na czczo. Dawka żelaza zależy od płci i wieku i stanu zdrowia. Dla osób dorosłych dzienna dawka według polskich norm wynosi:

10 mg mężczyźni, kobiety karmiące piersią, kobiety powyżej 50 lat
18 mg kobiety poniżej 50 lat
27 mg kobiety w ciąży

W pożywieniu ten mikroelement występuje w dwóch postaciach: żelazo hemowe i żelazo niehemowe. Pierwsze z wymienionych występuje w produktach odzwierzęcych i jest lepiej przyswajane przez człowieka ( np. wątróbka wieprzowa, żółtka jaj, podroby, mięso). Natomiast żelazo niehemowe posiadają produkty roślinne i jest trudniej przyswajane przez człowieka (orzechy, pestki dyni, buraki, botwinka, kakao)²⁷. Przykładowe działania niepożądane po przedawkowaniu. Po podaniu można zaobserwować zaburzenia ze strony układu pokarmowego (nudności, wymioty, zaparcia lub biegunki, bóle żołądka, przemijające zaburzenia smaku), skórne reakcje alergiczne. W przypadku ostrego zatrucia mogą się pojawić: zwiększona przepuszczalność naczyń, zmniejszenie objętości osocza, zapaść sercowo-naczyniowa²⁸. Interakcje. Nie należy stosować tego pierwiastka razem z lekami na nadkwaśność (Inhibitory pompy protonowej), gdyż zaburzają jego wchłanianie. Preparaty żelaza zaburzają też wchłanianie antybiotyków tetracyklinowych, fluorochinolonów, kaptoprilu czy bifosfonianów. Mogą też osłabiać działanie lewotyroksyny i metyldopy²⁹

Żelazo – 18 mg, 120 sztuk

Szumy uszne metale ciężkie selen — **Selen 60 szt. (dawka 100 mcg) + Witaminy A, C, E**

Zobacz cenę

3.5 Selen

Selen jest ważnym pierwiastkiem śladowym dla organizmu. Ma właściwości antyoksydacyjne. Wchodzi w skład enzymów, np. peroksydazy glutiadionowej , która nie dopuszcza do powstawania wolnych rodników . Ponadto odgrywa ważną rolę w przekazywaniu impulsów nerwowych w ośrodkowym układzie nerwowym. Wpływa na funkcjonowanie systemu immunologicznego, oraz na płodność człowieka³⁰. Stwierdzono, że ten pierwiastek przeciwdziała toksyczności metali ciężkich, takich jak kadm, rtęć, tal i w ograniczonym stopniu na srebro³¹. (więcej tu o możliwym wpływie metali ciężkich na szumy uszne). Aby ułatwić przyswajanie selenu, należy spożywać także produkty bogate w białko i witaminy antyoksydacyjne: A, E, i C. (więcej tu o leczeniu szumów usznych za pomocą witamin-link). Do najbogatszych źródeł selenu należą: orzechy brazylijskie, owoce morza, ryby. Stężenie selenu w produktach roślinnych zależy od ich położenia geograficznego³².

Doktor Mindell proponuje profilaktyczną dawkę tego suplementu (w zależności od wieku) od 100 do 200 mcg dziennie. Za dawkę toksyczną uważa 600-700 mcg. Zarówno nadmiar jak i niedobór selenu jest szkodliwy dla organizmu³³. Diagnostyka Podstawowym miernikiem zawartości tego minerału w organizmie człowieka jest badanie krwi i/ lub moczu. W tym przypadku, jego ilość odzwierciedla jego zawartość w ciągu ostatniej dobry. Bardziej dokładnym badaniem jest analiza pierwiastkowa włosa³⁴.

Pacjenci powinni najpierw skonsultować się z wykwalifikowanymi pracownikami służy zdrowia w celu uzyskania informacji dotyczących tych suplementów i leków, oraz czy mogą je stosować. Nie wszystkie leki i suplementy są skuteczne i nie działają na każdą osobę tak samo. Ponadto mogę spowodować niepożądane skutki uboczne i /lub przeciwdziałać istniejącym terapiom lekowym. Suplement diety nie ma właściwości leczniczych. Suplement diety jest środkiem spożywczym, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety.

4. Podsumowanie

Uzupełnienie niedoborów składników mineralnych w organizmie to kolejna metoda leczenia szumów usznych. Niestety nie gwarantuje że pozbędziesz się tej dolegliwości lub słyszany przez Ciebie dźwięk będzie mniejszy. (Patrz o mnie). Istnieje wiele przyczyn szumów usznych ( patrz link) jak i słyszanych przez pacjentów dźwięków. Jeśli jesteś osobą wytrwałą, która się nie poddaje lub podejrzewasz że niedobór składników mineralnych wywołuje szumy uszne, wypróbuj tę metodę. Możesz także sprawdzić inne sposoby leczenia ⇒ zobacz.

5. Więcej wiadomości o witaminach i składnikach mineralnych znajdziesz w książce....

Informacje o składnikach mineralnych są tu zaprezentowane bardzo ogólnikowo. Nie są opisane ich wszystkie właściwości. Odnoszą się tylko o ewentualnym wpływie (w przypadku niedoboru) na tinnitus. Więcej wiadomości o witaminach i składnikach mineralnych można znaleźć w internecie (to zajmie sporo czasu na szukanie) i w publikacjach książkowych. Bardzo ciekawy został wydany niedawno podręcznik Magdaleny Łyszczek, zatytułowany „Suplementy od A do Z”. Autorka ukończyła Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu. Z jej pracy dowiemy się między innymi:

rola witamin, minerałów (także innych suplementów ) w organizmie, źródło ich występowania, dawkowanie, skutki niedoborów lub ich przedawkowania, diagnostyka, interakcje z innymi lekami
jaki najlepiej wybrać suplement i na co zwracać uwagę przy jego kupnie;
co to są suplementy?

Książkę tę można kupić np.:

Księgarnie

a) Taniaksiążka.pl (zobacz cenę )

b) booktime.pl (patrz na cenę książki)

Sklepy internetowe sprzedające, zioła suplementy i książki

c) Nabea.pl (zobacz książkę)

d) czarymary.pl (link do strony)

e) bee.pl (sprawdź czy jest dostępna)

Uważam, że warto tę książkę mieć. Jeśli Tobie się nie przyda, mogą ciekawą wiedzę z niej wyciągnąć Twoi członkowie z rodziny.

6. Moja opinia o wpływie składników mineralnych na szumy uszne

Niestety nie sprawdzałem czy niedobór składników mineralnych miał u mnie wpływ na szumy uszne. Nawet nie wiem czy takie braki występują w organizmie. Podejrzewam, że mogę mieć niewystarczającą ilość magnezu, gdyż od czasu do czasu doświadczam skurczów łydek. Jeśli chcesz się podzielić doświadczeniem tej próby leczenia napisz do mnie.https://oszumach.pl/kontakt/

7. Ważna informacja

Ten artykuł został opracowany na podstawie (w momencie publikacji) aktualnych informacji na stronach internetowych i oraz poza nimi, ale nie może być podstawą do autodiagnostyki lub samoleczenia. Dlatego należy w celu uzyskania szczegółowych i specjalistycznych informacji skonsultować się z lekarzem. Prezentowanych tu informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta.

autor : S. K. 17.05. 2023

Karolina Karabin, Składniki mineralne – podział, funkcje, źródła, https://fit.poradnikzdrowie.pl/diety-i-zywienie/co-jesz/skladniki-mineralne-podzial-funkcje-zrodla-aa-RLKV-YY57-Eyqr.html 24.04. 2023
https://www.thieme.de/de/gesundheit/vitamine-mineralstoffe-tinnitus-45166.htm 20.03. 2023
Jadwiga Górnicka, Apteka Natury, s. 316-317.
https://ktociewyleczy.pl/wiedza/leczenie/suplementy-diety/10885-jaki-magnez-wybrac 25.04. 2023.
Magdalena Łyszczek, Suplementy od A do Z, Poznań 2022, s. 100
https://www.vitamindoctor.com/gesund-werden/hals-nase-ohren/tinnitus-und-hoersturz#c3453 23. 04. 2023.
https://itlhealth.eu/articles/magnesium-benefits/magnesium-supplements-may-help-tinnitus-treatment-and-relief?country_override=PL-14 26. 04. 2023.
Carina Rehberg, Magnesium: Wirkung, Bedarf, Dosierung https://www.zentrum-der-gesundheit.de/ernaehrung/mineralstoffe-spurenelemente/magesium-ueberblick/magnesium 27.04. 2023.
Carina Rehberg,Magnesium: Wirkung, Bedarf, Dosierung https://www.zentrum-der-gesundheit.de/ernaehrung/mineralstoffe-spurenelemente/magesium-ueberblick/magnesium 27.04. 2023; https://porady.interia.pl/diety-i-odzywianie/news-5-objawow-niedoboru-magnezu,nId,4913484 27.04. 2023; Magdalena Łyszczek. op.cit. s. 101.
Małgorzata Rapiej-Szczęsna, 10 postaci magnezu – na co pomaga każda z nich?https://odzywianie.wprost.pl/skladniki-odzywcze/10336068/10-postaci-magnezu-na-co-pomaga-kazda-z-nich.html 29.04. 2023; https://www.healthline.com/nutrition/magnesium-types#Should-you-take-a-magnesium-supplement? 29.04.2023; https://nutritastic.de/10-interessante-arten-von-magnesium-und-wofuer-sie-verwendet-werden/ 29. 04. 2023. Sabrina Maler, 10 interessante Arten von Magnesium (und wofür sie verwendet werden) https://nutritastic.de/10-interessante-arten-von-magnesium-und-wofuer-sie-verwendet-werden/ 29.04. 2023; https://ktociewyleczy.pl/wiedza/leczenie/suplementy-diety/10885-jaki-magnez-wybrac 25.04. 2023.
Carina Rehberg, Magnesium: Wirkung, Bedarf, Dosierung https://www.zentrum-der-gesundheit.de/ernaehrung/mineralstoffe-spurenelemente/magesium-ueberblick/magnesium 27.04. 2023. Magdalena Łyszczek. op.cit. s. 103-104
Magdalena Łyszczek. op.cit. s. 106
Bożena Szalko, Potas – rola i funkcje w organizmie, źródła, niedobór i nadmiar potasu, https://zywienie.abczdrowie.pl/potas-w-jedzeniu 01. 05. 2023.
https://www.miracle-ear.com/blog-news/vitamins-for-ear-health 01. 05. 2023.
Bożena Szalko op. cit.
Kinga Olchowy, Cynk – właściwości, objawy niedoboru, skutki nadmiaru, https://portal.abczdrowie.pl/cynk 04. 05. 2023; M. Łyszczek, op. cit. s. 85.
https://www.tinnitusformula.com/library/zinc-tinnitus-and-your-immune-system/ 05. 05. 2023; https://www.tinnitusformula.com/library/role-of-zinc-in-the-treatment-of-tinnitus/ 05.05. 2023
M Łyszczek, op. cit. s. 88; https://www.mito-pharma.pl/Cynk-jak-go-prawidlowo-suplementowac-blog-pol-1645612419.html 06. 05. 2023.
https://www.mito-pharma.pl/Cynk-jak-go-prawidlowo-suplementowac-blog-pol-1645612419.html 06. 05. 2023.
Kinga Olchowy, op. cit
M. Łyszczek , op. cit, s. 88-89.
https://www.mito-pharma.pl/Cynk-jak-go-prawidlowo-suplementowac-blog-pol-1645612419.html 06. 05. 2023.
M. Łyszczek , op. cit, s. 119.
Ibidem, s. 123.
https://www.tinnitusformula.com/library/how-iron-deficiency-affects-tinnitus/ 10. 05. 2023; https://www.pepsieliot.com/jak-niedobor-zelaza-wplywa-na-szumy-uszne-i-niedoczynnosc-tarczycy/#:~:text=Niedob%C3%B3r%20%C5%BCelaza%20i%20szumy%20uszne%201%20Strona%20internetowa,krwi%2C%20mo%C5%BCe%20powodowa%C4%87%20pulsacyjny%20szum%20w%20uszach.%20%284%29 10. 05. 2023.
James Morrison, Can Anemia Cause Tinnitus? https://tinnitusandyou.com/can-anemia-cause-tinnitus/#google_vignette 10. 05. 2023.
https://www.medistore.com.pl/a/zdrowie/zelazo 13. 05. 2023.
https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=858 14. 05. 2023.
Marcin Korczyk , Żelazo dla dorosłych – jak dawkować i jakie najlepsze?, https://pantabletka.pl/zelazo-dla-doroslych-najlepszeopinie/#:~:text=Zgodnie%20z%20obowi%C4%85zuj%C4%85cymi%20rekomendacjami%20zdrowa%20doros%C5%82a%20osoba%20powinna,zapotrzebowanie%20na%20%C5%BCelazo%2C%20ta%20rekomendowana%20dawka%20si%C4%99%20zwi%C4%99ksza. 13, 05. 2023.
Dariusz Kuźnick,Selen – Wpływ na funkcjonowanie organizmu człowieka, http://aptekalegeartis.pl/aktualnosc/selen-wplyw-na-funkcjonowanie-organizmu-czlowieka/ 12. 02. 2023
Selenium in the treatment of heavy metal poisoning and chemical carcinogenesis, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1304229/ 07.05. 2023
M. Łyszczek, op. cit., s. 107.
Dariusz Kuźnick, op.cit
Magdalena Łyszczek, op. cit., s. 110.

Jaki może być wpływ niedoborów składników mineralnych na szumy uszne?

1. Wstęp – co dowiesz się z artykułu?

2. Co to są składniki mineralne?